Co nas stresuje? Źródła stresu.
Wystąpienie publiczne, egzamin, wizyta u dentysty, spotkanie biznesowe, rozmowa kwalifikacyjna, pierwszy dzień w nowej pracy, w nowej szkole, pierwsza randka, spotkanie w urzędzie skarbowym, w zakładzie ubezpieczeń społecznych, ślub, kupno mieszkania na kredyt, samochodu, narodziny dziecka, śmierć bliskiej osoby…
Przykładów można mnożyć. Wszystkie te sytuacje mogą okazać się dla nas źródłem stresu i być tzw. stresorem.
Stresor to:
- szkodliwy bodziec wywołujący stres
- inny dla każdego
- inne natężenie tego samego bodźca może powodować różny poziom stresu u różnych osób
Troje ludzi znajdujących się w tej samej sytuacji może reagować w zupełnie odmienny, a nawet skrajnie różny sposób. Dzieje się tak ze względu na nasze predyspozycje, wewnętrzne zasoby, odporność na dany stresor, doświadczenie życiowe, nabyte umiejętności radzenia sobie ze stresem itp. Tak jak każdy człowiek jest wielowymiarowy, tak reakcja na jeden i ten sam bodziec u różnych osób będzie różna.
Dlatego nigdy niemów nikomu „To drobiazg. Nie ma się czym martwić”. Dla Ciebie może to i drobiazg i nie ma powodu do stresu, dla drugiej osoby może to być wielki, życiowy problem. Sposób przeżywania stresu i jego konsekwencje dla naszego zdrowia są sprawą bardzo indywidualną.
Co może być źródłem stresu?
- zagrożenia fizyczne – groźba utraty życia lub zdrowia (własnego lub cudzego)
- zagrożenia społeczne – groźba kompromitacji, utraty szacunku, pozycji, statusu, publiczna krytyka, relacje z innymi ludźmi, sytuacja zawodowa, groźba utraty pracy, straty finansowe, presja czasu przy wykonywanych zadaniach służbowych
- styl życia – dbałość o regularną aktywność fizyczną, prawidłowe odżywianie się, wystarczającą ilość snu, relaksu
- sposób myślenia – postawa wobec siebie i innych, nastawienie do życia, do zmieniających się warunków otoczenia, pracy, interpretowanie rzeczywistości
- stan deprywacji – niezaspokojenia podstawowych potrzeb jednostki (bezpieczeństwa i stabilizacji, przyjaźni, wsparcia, szacunku)
- zakłócenia realizacji osobistych celów jednostki – przeszkody, utrudnienia pojawiające się na drodze do realizacji celu
- sytuacje frustrujące – np.: konflikt między jednostkami, jednostką a grupą społeczną, pomiędzy grupami
- środowisko/otoczenie, w którym funkcjonujemy np. pogoda, dźwięki, zanieczyszczenie, pory roku.